_{Rein Zwaan © Wandelnet}

Atypisch gedrag

De ochtend dat ik via een videoverbinding spreek met Rein, is bekend geworden dat de provincie Utrecht de afschotvergunning heeft goedgekeurd voor de wolf die sinds 2024 op landgoed Den Treek al voor incidenten heeft gezorgd.

“Laat ik beginnen met te zeggen dat we moeten leren (samen-)leven met de wolf”, begint de teamleider. Op de Utrechtse Heuvelrug vestigde zich in 2023 voor het eerst een wolf, een jong mannetje. Uit DNA van uitwerpselen en restanten van prooien kon worden vastgesteld dat de jonge wolf afkomstig was van een roedel op de Veluwe. De wolf liet zich regelmatig zien; hij verkende zijn territorium. Het dier werd dus niet, zoals gebruikelijk, in en door een roedel opgevoed. Hij leerde geen natuurlijke angst om afstand te houden van mensen. In 2024 kwam er een vrouwtje in beeld, dat al snel werd overreden. Met een tweede vrouwtje kreeg de wolf een nest van 5 jongen, waarvan er twee zijn doodgereden. De eerstgevestigde wolf veroorzaakte in 2024 de incidenten in o.a. Den Treek. “Voorzover we weten zijn er zo’n 7 of 8 wolven op de Utrechtse Heuvelrug”.

Maatregelen

Om escalatie te voorkomen werd een aanvraag ingediend om het dier te zenderen en te conditioneren. Deze aanvraag werd aangevochten door dierenbeschermers. Daarop moesten andere maatregelen worden genomen en protocollen opgesteld om incidenten te voorkomen. Zo moesten honden altijd aangelijnd zijn in het kernleefgebied van de wolvenroedel in de periode van 15 maart tot 15 september, niet toevallig dezelfde periode als de periode van de kraamkamer in de natuur. Gelukkig met positief resultaat.

“Aangelijnde honden ziet de wolf als één geheel met mensen en dit is een reden om uit de buurt te blijve. Wolven zijn conflict mijdend. Bewezen is dat loslopende honden in contact komen met de wolf en wanneer de hond terugloopt naar zijn baasje, gaat de wolf erachteraan. En laat alsjeblieft nooit, nooit etensresten achter. Neem ze mee naar huis. Ongewild conditioneer je de wolf dat er voedsel is waar mensen zijn”, aldus de teamleider.

Het bijtincident van vorige maand heeft geleid tot de aanvraag om het dier af te schieten. De goedkeuring is op 9 juli door de provincie Utrecht verleend. Een groep dierenbeschermers heeft bezwaar ingediend waarover de rechter zich op 23 juli buigt. “Jammer dat we de fase van zenderen en conditioneren niet hebben kunnen benutten. Het zal steeds moeilijker worden de ‘boosdoener’ te vinden”.

_{De wolf © Jonathan Leeuwis Staatsbosbeheer} 

Ontmoeting met de wolf

“Om te leren omgaan met de wolf moeten we accepteren dat de wolf een groot roofdier is en dat zijn leefgebied deels overlapt met dat van de mens. De wolf eet op de Utrechtse Heuvelrug nagenoeg alleen reeën en die zijn er nu voldoende. De dieren mogen vooral niet wennen aan mensen of landbouwdieren,” aldus Rein.

De regels lijken open deuren, maar ze kunnen niet vaak genoeg herhaald worden:

• Blijf op de paden
• Honden altijd aangelijnd 
• Laat geen etensresten achter, neem alles mee naar huis
• Loop in een groepje
• Kinderen aan de hand
• Niet in het gebied tussen zonsondergang en zonsopkomst.

Bij visueel contact van een wolf:

• Sta niet stil (ook niet om een foto te maken!)
• Loop rustig achteruit 
• Maak je groot
• Ga hard praten
• Kijk niet in zijn ogen maar over de wolf heen

Lees meer tips op de website van de provincie Utrecht wat je kunt doen als je de wolf tegenkomt.

Genieten

“Wandel je in een wolvenleefgebied, laat je zintuigen dan vooral extra werken waardoor je meer geniet en ook meer ziet, maar houd je vooral aan de regels”, benadrukt Rein nogmaals. “En hoewel ik vaak en veel in het gebied ben, heb ik zelf nog steeds geen wolf gezien”. Waarmee Rein maar wil aangeven hoe bijzonder het is als je er wel een tegen komt.

Bekijk wandelingen van Staatsbosbeheer 

Op de NS-route Heiligenbergerbeek van Amersfoort naar Woudenberg wandel je over het landgoed Den Treek.

Bekijk NS-wandeling