Brochure 'Wandelkwaliteit in het Omgevingsbeleid' gepubliceerd
Met de invoering van de Omgevingswet is een nieuw beleidskader ontstaan voor de inrichting van de leefomgeving. Deze ontwikkeling biedt ook kansen om de wandelkwaliteit beter te borgen. In de brochure 'Wandelkwaliteit in het Omgevingsbeleid' brengen wij de mogelijkheden in kaart en laten we zien hoe wandelen een volwaardige plek kan krijgen in omgevingsvisies, plannen en regelgeving van gemeenten.

Een wandelaar kijkt uit over een dijk bij Rijswijk (Gld.) © Wandelnet
Samen op weg naar meer wandelkwaliteit
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet is een nieuwe wettelijke en beleidsmatige aanpak voor de leefomgeving ontstaan. In deze nieuwe aanpak staat de kwaliteit van de leefomgeving centraal, waarbij de nieuwe kaders ook kansen bieden voor het realiseren, borgen en/of verhogen van de wandelkwaliteit.
In de brochure 'Wandelkwaliteit in het Omgevingsbeleid' brengt Wandelnet het nieuwe speelveld in kaart en zet het kansrijke mogelijkheden uiteen om stakeholders die omgevingsbeleid ontwikkelen te inspireren het belang van wandelen en lopen hier goed in op te nemen.
Lees in dit nieuwsbericht welke instrumenten, aanbevelingen en kansen er zijn om wandelkwaliteit te borgen. Download de brochure voor inhoudelijke verdieping via de button onderaan dit bericht.
Welke instrumenten bestaan er?
Met de Omgevingswet bestaan er verschillende instrumenten voor het borgen van de wandelkwaliteit in beleid en regelgeving. Hierbij bestaan de volgende instrumenten:
Omgevingsvisie: Een samenhangend, strategisch plan over de gehele fysieke leefomgeving. Het Rijk, de provincie en de gemeente stellen elk één omgevingsvisie vast voor hun hele grondgebied waarin ook de opgaven worden benoemd.
Omgevingswaarden: Met omgevingswaarden kan de te bereiken kwaliteit worden vastgelegd. Deze kwaliteit moet objectief vast te stellen en meetbaar zijn. Omgevingswaarden zijn een instrument om de omgevingsvisie uit te voeren.
Omgevingsprogramma: Een flexibel instrument dat de overheid kan inzetten in verschillende fasen van de beleidscyclus (beleidsontwikkeling, beleidsdoorwerking, uitvoering, terugkoppeling) waarin de uitwerking van beleid en maatregelen staan opgenomen.
Omgevingsplan: Het omgevingsplan bevat de gemeentelijke regels voor activiteiten die gevolgen kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving. De gemeenteraad stelt voor het gehele grondgebied van de gemeente één omgevingsplan vast waarin regels over de fysieke leefomgeving worden opgenomen.
Omgevingsvergunning: Met een omgevingsvergunning kunnen burgers, bedrijven en overheden toestemming vragen om activiteiten in de leefomgeving uit te voeren. Het omgevingsplan geeft aan of er voor een activiteit een omgevingsvergunning nodig is.
In bovenstaande figuur zie je programma's die een grote rol spelen bij het concretiseren van de omgevingsvisie. Klik op de afbeelding om te vergroten. © Wandelnet
Aanbevelingen en kansen
Wandelnet constateert dat de verschillende instrumenten mogelijkheden bieden om de wandelkwaliteit te borgen. Dit kan bijvoorbeeld op de volgende manieren:
- Het belang van instandhouding en realisatie van wandel- en loopinfrastructuur als uitgangspunt en/of opgave benoemen in de omgevingsvisie en hier specifieke omgevingswaarden aan koppelen.
- Concrete maatregelen en uitvoeringsplannen voor het behoud en de realisatie van wandel- en loopinfrastructuur meenemen in sectorale en/of gebiedsgerichte omgevingsprogramma’s.
- Het direct regelen van activiteiten en functies voor wandelen/lopen in het omgevingsplan, bijvoorbeeld door de aanleg van voetpaden en onverharde paden op te nemen als toegelaten activiteit.
- Het opnemen van een beoordelingsregel/criterium ‘voldoende wandelpaden’ als onderdeel van de omgevingsvergunning bij de aanleg van nieuwe woongebieden
- Het opnemen van een voorwaardelijke verplichting in het kader van voet- en wandelpaden om het omgevingsplan, bijvoorbeeld het pas in laten gaan van een woonbestemming wanneer de wandelinfrastructuur is gerealiseerd.
Vanzelfsprekend bestaan er nog vele andere mogelijkheden waarop het belang van wandelen en lopen kan worden geborgd. Belangrijk is vooral vooraf rekening te houden met het borgen, realiseren of verhogen van de wandelkwaliteit, vooral om praktische bezwaren achteraf voor te zijn.
Waarom inzetten op ruimte voor wandelen en lopen?
Door in de fysieke leefomgeving ruimte te bieden aan wandelen en lopen wordt bijgedragen aan meerdere maatschappelijke doelen en ambities. Tezamen zorgen deze bijdragen voor een prettig en leefbaar Nederland en hebben deze een positief effect op het algemeen welzijn.