_{Kees Jan Westra bij een 'kunstwerk' voor het vliegend hert © Marleen Lekkerkerk}

Als ik op de parkeerplaats bij de brandtoren in Hezingen aankom, komt Kees Jan daar ook precies op dat moment aanlopen. Het startpunt van het boswachterspad is daar ook te vinden, evenals van enkele andere kortere routes van Staatsbosbeheer. Boswachterspaden zijn rondgaande wandelroutes vanaf 5 kilometer, speciaal uitgestippeld door de boswachter, voor de optimale beleving van de natuur in het betreffende gebied. De route heeft iets bijzonders, zoals interessante landschappelijke of cultuurhistorische elementen of bijzondere dieren, bomen, bloemen of planten, waardoor je de mooiste natuurervaring hebt. Met 18 km is dit boswachterspad te lang om vandaag in zijn geheel te lopen in combinatie met het interview. Maar ter voorbereiding heb ik enkele weken geleden al wel de hele route gelopen. De routebeschrijving geeft al heel veel informatie, maar Kees Jan vertelt mij nog meer aanvullende wetenswaardigheden. Hij vertelt ook dat hij sinds vier jaar boswachter publiek is in een groot deel van Overijssel, van de Engbertsdijksvenen in het noorden tot het Haaksbergerveen in het zuiden. Vanwege het grote werkgebied heeft hij drie werkplekken: in Kloosterhaar, in Haaksbergen en hier in Hezingen. Zoals zoveel boswachters brengt hij veel tijd achter het bureau door, maar vandaag mag hij even buiten een wandeling maken. "Vroeger als kind wandelde ik hier al met mijn opa en oma die in Enschede woonden, en dat ik nu in dit gebied mag werken, is toch wel heel bijzonder", zegt Kees Jan.

_{Dit vindt Kees Jan altijd een mooi plekje © Marleen Lekkerkerk}

Akker en heideveld

Vanaf het startpunt komen we meteen al langs een akker waar tussen 2019 en 2021 zeldzame munten en sieraden zijn gevonden, waarvan sommige gedateerd kunnen worden in de 7e eeuw na Christus. Ter herinnering aan de vondsten is er op de akker een monument geplaatst. Op een ander deel van de akker staat de rogge al veel hoger dan een paar weken geleden. Deze graansoort met de mooie blauwgroene kleur wordt hier niet verbouwd voor de opbrengst, maar om akkerkruiden zoals klaprozen en wikke een kans te geven. Het graan wordt hier dunner gezaaid dan in gangbaar landbouwgebied.

Als we langs een nieuw ontwikkeld heideveld lopen, vertelt Kees Jan dat hier een houtwal met beukenbomen is weggehaald om een verbindingszone te maken voor het vliegend hert. Deze zeldzame grote kever was in het ene gebied al wel gezien, maar in het andere gebied nog niet, hoewel dit er wel voor geschikt is. Met de nieuwe zone wil Staatsbosbeheer deze leefgebieden met elkaar verbinden. Voor de voortplanting is het vliegend hert afhankelijk van rottend eikenhout en speciaal voor deze kever zijn er in het gebied groepjes rechtopstaande eiken balken neergezet.

Beekjes en bronvijvers

We lopen het bos in waar het wat vochtiger wordt; we zijn in de buurt van de Springendalsebeek. Dan komen we bij de kleine bronvijver, waar je vanaf een hooggeplaatst bankje een prachtig uitzicht over hebt.

De vijver wordt gevoed door regenwater wat door een kleilaag niet de bodem in kan trekken, en op verschillende plaatsen komt ook water uit de grond omhoog wat zich verzamelt in de vijver. Een kabbelend beekje loopt vanuit deze bronvijver naar beneden, en dat ziet er bijna on-Nederlands uit! Langs de oevers staat goudveil, een heel zeldzaam plantje dat alleen voorkomt in bronmilieus en langs beekjes met schoon stromend water. De kleine bleekgele bloemknopjes zijn zichtbaar, maar het bloeit nu nog net niet.

_{Het uitzicht op de kleine bronvijver © Marleen Lekkerkerk}

Over een vlonderpad met een ruwe houten reling erlangs passeer je de beek en heb je zicht over de aangrenzende natte graslanden. Daar bloeien boterbloemen, echte koekoeksbloemen, gele lissen en ja, ook de eerste orchidee! Deze kwetsbare graslandjes worden op een kleinschalige manier gemaaid door 'Binnenwerk', een organisatie van de Rijksoverheid waar mensen werken met een afstand tot de arbeidsmarkt. 

_{Een graslandje met oeverplanten op de voorgrond © Marleen Lekkerkerk}

Na een stukje vlonderpad komen we bij een andere vijver, de kleinste bronvijver. Hier heeft vroeger een watermolen gestaan die stroom leverde aan een verderop gelegen boerderij. Op een andere plek langs de route wordt het water van de Springendalsebeek gebruikt in een textielwasserij (vroeger een papierfabriek), maar daar komen we vandaag niet langs. Later op de route komen we wel langs de grote bronvijver, waar de bomen weerspiegeld worden in het gladde wateroppervlak. Een paar jaar geleden zijn hier werkzaamheden uitgevoerd, zoals het plaatsen van een damwand om te voorkomen dat de rand van de vijver door zou breken. Vijvers moeten ook wel eens schoongemaakt worden omdat er veel blad van omringende bomen in valt.

_{De grote bronvijver © Marleen Lekkerkerk}

Rododendrons en Amerikaanse eiken

Er staan veel rododendrons in het bos, die door Staatsbosbeheer in toom gehouden worden omdat ze zich anders te veel gaan uitbreiden. Ze mogen echter niet allemaal worden weggehaald, omdat ze van cultuurhistorische betekenis zijn. Het Springendal was namelijk vroeger in eigendom van de familie Jannink uit Enschede. Mevrouw Jannink kweekte verschillende soorten rododendrons in een kasje in Enschede en plantte ze vervolgens hier op het landgoed uit. Uit die tijd dateren ook de rechte lanen met oude bomen, onder andere Amerikaanse eiken. De oude dikke bomen zijn nu in de fase van aftakeling en daardoor van belang voor vleermuizen die in de holtes leven. Maar mensen hebben er ook iets mee, want Kees Jan wijst mij op een klein Mariabeeldje dat door iemand in zo'n holte is geplaatst.

“In het algemeen moeten we steeds verschillende belangen tegen elkaar afwegen,” zegt Kees Jan. “Soms wil je eigenlijk voor de natuur bepaalde bomen of struiken verwijderen, maar moet je ze vanwege hun cultuurhistorische waarde juist behouden. Het blijft balanceren, maar dat maakt het werk wel interessant.”

_{Mariakapelletje langs het boswachterspad bij Vasse © Marleen Lekkerkerk}

Wij lopen nu via een kortere route terug naar de parkeerplaats, maar het is zeker aan te bevelen om de hele route te gaan lopen. Een mooie wandeling in het schilderachtige Springendal!

Kijk voor het aanbod van alle boswachterspaden op www.staatsbosbeheer.nl/boswachterspaden.

Bekijk boswachterspad Springendal