_{Kind met fiets bij het pontje bij Millingen aan de Rijn © Luuk Gijselhart}

1. Het Haersterveer bij Zwolle

Tijdens etappe 12 van het Overijssels Havezatenpad tussen Zwolle en Hasselt steek je bij het buurtschap Haerst de Overijsselse Vecht over met het Haersterveer. Misschien is dit ook meteen het leuktste pontje van Nederland. Het is namelijk het laatste handgetrokken pontje van ons land. De veerman of -vrouw trekt het pontje met behulp van houten klossen langs de kabel die over het water gespannen is. Er zijn wel vele andere kabelpontjes in ons land, maar die zijn meestal elektrisch (op zonne-energie of met een elektromotor). Het pontje vaart van begin mei tot september voor 1 euro per persoon en wordt geëxploiteerd door een team van 16 vrijwilligers, waarvan 4 vrouwen. Onlangs vierde het pontje het 50-jarig bestaan. 

_{Het Haersterveer © Marleen Lekkerkerk}

Na het pontje loop je over de dijk langs het Zwarte Water, een belangrijke groeiplaats van de kievitsbloem. Kortdurende overstromingen zijn goed voor de planten, vandaar dat ze van nature in uiterwaarden voorkomen. In het gebied wordt laat gemaaid en gehooid omdat de planten eerst zaad gevormd moeten hebben. Er wordt niet bemest en soms na het maaien vee geweid, kortom, extensief boerenbeheer. De planten bloeien in het vroege voorjaar, zo rond half april. Dan vaart het pontje nog niet, maar daarvoor is er een omleiding aangegeven in de route. 

Als je Hasselt nadert, wandel je langs de Stenen Dijk. Ooit beschermde deze gemetselde stenen muur de omgeving van Hasselt tegen overstromingen vanuit de Zuiderzee. De eerste vermeldingen van de muur dateren uit de Middeleeuwen. Destijds waren de aangrenzende landeigenaren verantwoordelijk voor het instandhouden van de dijk, vandaar dat deze bestaat uit een lappendeken van verschillend metselwerk. Het Rijksmonument is enkele jaren geleden volledig gerestaureerd. Op de kop van de dijk, aan de rand van Hasselt, staat korenmolen De Zwaluw. 

_{De Stenen Dijk bij Hasselt © Marleen Lekkerkerk}

Bekijk Overijssels Havezatenpad etappe 12

2. Valkenburgs pontje

Sinds begin van de 17e eeuw maakt een veerdienst de verbinding over de Oude Rijn tussen Valkenburg en Rijnsburg. Een paar jaar geleden dreigde dit voetgangers- en fietserspontje opgeheven te worden, maar het is tenminste tot 2027 gered door een convenant tussen Stichting Het Valkenburgs Pontje, Provalu en de gemeente Katwijk. Voor een klein bedrag zetten mensen met een (tijdelijke) afstand tot de arbeidsmarkt je over de Rijn van Valkenburg naar Rijnsburg, of omgekeerd. In het weekend wordt het pontje door vrijwilligers gevaren. Sinds de vernieuwing van het Romeinse Limespad is het pontje ook een verbinding in etappe 1 van Katwijk aan Zee naar de Leidse Hout.

_{Valkenburgs pontje (Zuid-Holland) © Ernst Koningsveld}

Bekijk Romeinse Limespad etappe 1

3. Pontje Bossche Broek bij Den Bosch

Voor mijn pontjes-suggestie kies ik voor een 'doe-het-zelver'. Niet de wind in de haren of geklots van het water, maar het tempo waarin ik de hele route al heb gewandeld. Sinds 2003 ligt de Moerasdraak, zoals het pontje heet, klaar voor gebruik. Het veer is vernoemd naar de bijnaam die de vesting 's Hertogenbosch vroeger had. Bij deze NS-wandeling loop je vanaf station Vught eerst naar de Vughtse Lunetten en Kamp Vught. Een mooi graspad brengt je naar Fort Isabella, onderdeel van de Zuiderwaterlinie. Via het trekpontje bereik je het Bossche Broek en wandel je daarna door de gezellige oude binnenstad van de stad.

NB: tijdens de werkzaamheden van ProRail aan station Vught is er geen onderdoorgang naar de westkant van het station. Neem tijdelijk de spoorwegovergang even verderop.

_{De Moerasdraak © Lea van Someren}

Bekijk de NS-wandeling Vughtse Lunetten