Natuurwandeling in het Drents-Friese Wold

Natuurwandeling in het Drents-Friese Wold

22 augustus 2025 - Marleen Lekkerkerk

Iedereen geniet op zijn eigen manier van wandelen in de natuur. Voor de een is het simpelweg een ontspannen wandeling in een groen decor, omringd door rust en ruimte. De ander gaat juist op zoek naar bijzondere natuurwaarnemingen en herkent moeiteloos talloze planten en dieren onderweg. En natuurlijk is er van alles daartussenin. Redactieleden Lea, Ernst en Marleen trokken er ieder op uit voor een mooie natuurwandeling. Marleen ging naar het Drents-Friese Wold voor een Roots-natuurwandeling. 

Uitzicht Drents-Friese Wold.JPG

Uitzicht over het Drents-Friese Wold © Marleen Lekkerkerk

Een Roots-wandeling staat altijd garant voor veel natuurbeleving. Er zijn inmiddels tientallen van deze natuurwandelingen die vooral over onverharde paden gaan door prachtige natuurgebieden en hun omgeving. Je kunt ze op de website van Wandelnet vinden door bij 'Zoek een wandelroute' bij de type route de 'Natuurwandeling' te selecteren. De routes zijn niet gemarkeerd, dus gebruik de Wandelnet-app of download de GPX. Let op: de wandelpaden bevinden zich in de natuur, dus ze kunnen soms minder goed herkenbaar of begaanbaar zijn.

Het Drents-Friese Wold is na de Veluwe het opeennagrootste aaneengesloten natuurgebied van Nederland, dus je kunt daar mooie wandelingen maken. Zeker in de tweede helft van augustus, wanneer de heide volop in bloei staat. 

Startpunt Buitencentrum

De route is ruim 15 km lang en begint bij het bezoekerscentrum van het Nationale Park, het zogenaamde Buitencentrum Drents-Friese Wold, waar ook een brasserie bij gevestigd is. Op de grote parkeerplaats kun je gemakkelijk parkeren. De dichtstbijzijne bushalte is op circa 3 km afstand in Appelscha.

Vanaf het Buitencentrum loop je meteen het bos in, waar ook een familiepad is van zo'n 2 km, herkenbaar aan de houten palen met uitgezaagde paddenfiguren. Het bos bestaat eerst uit beuken van allerlei leeftijden, later is het bos meer gemengd met meer soorten bomen en struiken. Duidelijk is te zien dat hier het dode hout mag blijven liggen. Het is immers waardevol voor veel insecten die weer voedsel zijn voor allerlei vogels. 'Dood hout leeft', is het motto. 

Een omgevallen spar mag zelfs over het pad blijven liggen © Marleen Lekkerkerk

Na enkele smalle bospaadjes kom ik op wat bredere zandpaden die vaak ruiterpaden zijn. Hier en daar liggen wat uitwerpselen van paarden op het pad. Daar profiteren mestkevers weer van, die het verder verteren en er soms hun eitjes in leggen.

Bloeiende heide

Ik kom in een meer open gebied met verspreid staande bomen en de eerste bloeiende heidestruiken. Wat een mooie paars-roze kleur is dat toch! Na een haakse bocht naar rechts is er zelfs een hele aaneengesloten vlakte met bloeiende heide. Niet voor niets staat op die plek ook een bankje. Ik loop door terwijl ik in dit open gebied goed om mij heen kijk en in de verte hoor ik het geluid van een raaf.

Bloeiende heide © Marleen Lekkerkerk

Stuifzand

Ineens sta ik aan de rand van de stuifzandvlakte, het Aekingerzand oftewel de Kale Duinen. Daar staat ook een groep Exmoor-pony's onder een boom. Er liggen enkele veulens plat op de grond, waar de oudere dieren ter bescherming in een kring omheen staan. In dit geval om ze te beschermen tegen mensen die misschien te dichtbij komen, maar ze doen dit ook om de veulens te beschermen tegen wolven, die immers ook in dit gebied leven. Eerder heb ik al op een bord gelezen dat de pony's in dit gebied lopen om de schapen te helpen met de begrazing. De schapen konden het werk om de heide open te houden niet meer aan, want door de stikstofneerslag groeien gras en jonge boompjes extra hard.

Exmoor-pony's op het Aekingerzand © Marleen Lekkerkerk

Jonge boompjes

Op de grens van bos en open gebied is goed te zien dat er veel jonge boompjes opkomen, vooral dennetjes en berken. Maar zo te zien wordt er wel wat aan gedaan, want er liggen omgezaagde dennetjes en even verder staat een werkkeet van Staatsbosbeheer, waar de werknemers en/of vrijwilligers even kunnen pauzeren als ze aan het werk zijn. Ik ga door een klaphek en op de boomstronk van een grotere omgezaagde boom groeit een paddestoel, een zogenaamde 'schubbige taaiplaat'. 

Paddestoel op boomstronk. Hier zie je ook dat er veel jonge boompjes opkomen © Marleen Lekkerkerk

De uitkijktoren die verderop aan de rand van het Aekingerzand stond is helaas afgebroken omdat deze houten toren aan het eind van de levensduur was. Staatsbosbeheer wil wel graag een nieuwe duurzame toren bouwen, maar daar is veel geld voor nodig. Als je wilt kun je daaraan een bijdrage leveren. 

Over kronkelige zandpaden loop ik door een afwisselend gebied waar het zand soms tot heuvels is opgestoven. De paden lopen niet meer dwars door het stuifzandgebied om zeldzame vogels zoals de tapuit en de nachtzwaluw de gelegenheid te geven om er op de grond te broeden. Maar langs de randen is er ook genoeg te beleven. Tenslotte loop ik over een recht pad door het bos terug naar het bezoekerscentrum.

De wandeling

Tijdens deze wandeling kun je je inderdaad even 'onderdompelen' in de natuur. Het gebied is uitgestrekt en vrijwel zonder menselijke verstoring, behalve dan van andere wandelaars, fietsers en mountainbikers. Je loopt veel over zandpaden die in deze droge tijd wel vaak mul en dus zwaar kunnen zijn. De lus ten zuiden van het stuifzand voegt eigenlijk niet echt iets toe aan de wandeling, dus als je bijvoorbeeld moet lopen vanaf de bushalte in Appelscha, kun je eventueel besluiten om de korte route te lopen (9,2 km).

Bekijk Roots-wandeling Drents-Friese Wold

Ontdek de natuur op LAW's en Streekpaden

Ook Lange-Afstand-Wandelpaden en Streekpaden leiden je vaak door prachtige natuur en landschappen. Wat dacht je van het Veluwe Zwerfpad (SP16) over glooiende heuvels en uitgestrekte heidevelden? Of het Trekvogelpad (LAW 2) door natuurgebieden met veel vogels? Ga eropuit en laat je inspireren door de natuur.

Ontdek Lange-Afstand-Wandelpaden Ontdek Streekpaden

Lees meer over

Blijf op de hoogte!

Eens per maand stuurt Wandelnet de nieuwsbrief uit. Daarin vind je leuke wandelroutes, nieuws en actualiteiten over wandelen. Schrijf je in en ontvang de nieuwsbrief maandelijks!

Inschrijven

Help jij mee?

Wandelpaden zijn kwetsbaar. Dat merk je vaak niet als je een mooie wandelroute loopt, maar door spoor, wegen en bebouwing kunnen wandelroutes zomaar verdwijnen of saai en onaantrekkelijk worden. Help je mee om wandelroutes te beschermen en te onderhouden?