De Neder-Germaanse Limes is de voormalige noordgrens van het Romeinse Rijk en het grootste archeologische monument van Nederland. Het is tevens Unesco Werelderfgoed. De grens loopt van Katwijk aan Zee tot Millingen aan de Rijn, dwars door Nederland. De Limes ligt grotendeels verborgen in de bodem, maar is op veel plaatsen zichtbaar gemaakt. Sporen van de oude rijksgrens zijn te vinden in onder meer musea, themaparken, markeringen in het landschap en zelfs in steden. Het is 275 kilometer lopen in de sporen van de geschiedenis, van Katwijk naar Millingen aan de Rijn.
LET OP!
Wandelaars die een grensetappe willen lopen kunnen het beste op de website van de Rijksoverheid kijken naar de geldende maatregelen in Duitsland i.v.m. Covid-19.
Beleef de Neder-Germaanse Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk. De Limes is het grootste archeologische monument van Nederland.
Romeinse aquaduct van Berg en Dal
Van 70-105 na Chr. was in Ulpia Noviomagus (Nijmegen) een compleet legioen, het Tiende Legioen Gemina gelegerd. Dat bestond uit zo’n 5.000 soldaten. De waterbehoefte van de legionairs was groot: voor drinkwater en ook voor de bereiding van eten en drinken, het spoelen van de latrines, drinken voor paarden en muilezels, water voor de bewoners van het kampdorp (ambachtslieden en handelaars) en voor de badgebouwen. Bij elkaar wordt de waterbehoefte geschat op zo’n 1 tot 4 miljoen liter per dag. De diepe put binnen de legerplaats leverde niet genoeg water, daarom legden de legionairs een waterleiding (aquaduct) aan vanaf enkele bronnen in Berg en Dal. De waterleiding bestond uit een houten goot, waarvan niets is overgebleven. Wel zijn nog altijd resten van dammen zichtbaar waarmee dalen werden overbrugd, en dalen die door heuvels zijn uitgegraven.
Etappe 17 van het Romeinse Limespad loopt langs deze locatie.
Naar de etappe
Bekijk hieronder de video
Webwinkel
Wandelgids Romeinse Limespad
De noordelijke grens van het Romeinse Rijk loopt in het Nederlandse gebied langs de Rijn van Katwijk aan Zee tot aan Nijmegen. Je wandelt door steden, polders, over dijken en jaagpaden, langs forten en molens en door nieuwe natuur. Dit deel van de Romeinse Limes staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
Prijs: € 19,45 / Donateursprijs € 17,51 / Aantal pagina's: 152
Routewijzigingen
Op onze website staan de meest actuele routelijnen. Die kunnen afwijken van de routelijn in de wandelgids omdat in de loop van de tijd door diverse omstandigheden routewijzigingen optreden. De routewijzigingen ten opzichte van de wandelgids van het Romeinse Limespad vindt u hier.